Gepubliceerd op 23 juni 2021
Per 1 juli 2021 zal straatprostitutie in Utrecht verboden zijn. Na 37 jaar wordt de tippelzone aan de Europalaan opgeheven en er komt geen andere werkplek voor terug.
Zowel de sekswerkers die hier werken als de mensen van het HAP (Huiskamer Aanloop Project) hebben de afgelopen jaren onophoudelijk gestreden tegen de sluiting. Maar de gemeente Utrecht is de gemeente Utrecht en laat zoals gebruikelijk haar sekswerkers keihard vallen. Er komt geen andere locatie en de sekswerkers worden niet gecompenseerd voor het verlies aan inkomsten.
De tippelzone werd in de jaren 80 gestart om het sekswerk van vrouwen met een verslaving uit Utrecht te reguleren. De plek biedt inmiddels ook ruimte aan trans en migranten sekswerkers. En aan sekswerkers van buiten Utrecht. Om op straat te mogen werken hebben sekswerkers een vergunning van de gemeente nodig. Die geeft de voorkeur aan sekswerkers vanuit Utrecht. Voor elke ‘Utrechtse’ vergunning mogen er twee mensen van buiten Utrecht werken. Hoe minder Utrechtse sekswerkers, hoe minder vergunningen er in totaal worden uitgegeven.
Voor veel sekswerkers is de ventweg tussen de Praxis en de Stadstuin al járen hun vaste stek. Of ze verhuisden er nadat de gemeente eerder al de raamprostitutie aan ’t Zandpad en de Hardebollenstraat verbood. Voor weer anderen is het juist een plek waar ze af en toe een periode werken. We vroegen hen naar wat zij achterlaten en wat ze het meest gaan missen aan de Baan.
Lorena
Ik kan starten wanneer ik wil en werken met wie ik wil. Ik hoef niet te betalen voor een raam en kan dus ook gaan wanneer ik wil. Het is een fijne plek om mijn geld te verdienen. Ik kan het goed vinden met m’n collega’s en de mensen van het HAP zijn heel lief. Die helpen altijd als er iets is. Eéns per jaar wordt er een barbecue georganiseerd. Dan zijn er hapjes en iedereen is er. Echt een feestje.
Met klanten werken is voor mij een manier om Nederlands te oefenen. Dat klinkt misschien gek maar toen ik hier kwam sprak ik de taal helemaal niet. Door de gesprekjes met klanten werd het steeds beter. Dat was echt handig.
Ik weet nog niet wat ik na de sluiting ga doen. Ik probeer er ook nog niet aan te denken. Ik begrijp ook niet waarom we helemaal weg moeten. Wij zijn niemand tot last. Het is oneerlijk. Toen we hoorden dat we dicht moesten was dat al heel erg maar toen kwam corona er ook nog overheen. We dachten dat we nog anderhalf jaar hadden maar we waren nog maar 5 maanden open. De tijd die ons beloofd is, is van ons gestolen. En die tijd krijgen we niet terug. De gemeente geeft ons niet eens extra tijd tot bijvoorbeeld het eind van jaar. Het is zo onrechtvaardig.
Patricia
Ik woon hier in de buurt dus de baan is lekker dichtbij. Ik heb ook gewerkt aan de Keileweg in Rotterdam maar die is jaren terug al opgeheven. Voor Utrecht moest je wel twee maanden wachten op een vergunning. Ik heb ook het raam geprobeerd in Den Haag en Amsterdam maar dat is niets voor me; ik word claustrofobisch in zo’n ruimte. Liever buiten.
Ik kan het goed vinden met de andere sekswerkers hier maar sta ik het liefst alleen. Als er dan een collega komt kletsen vind ik dat wel gezellig maar niet te lang, want ik kom hier toch wel echt om geld te verdienen. Sommige klanten zijn heel verlegen, die durven niet te stoppen bij een groepje, maar wel bij iemand alleen. Als het koud is of regent ga ik wel eens in m’n auto zitten. Dan zit ik eigenlijk alsnog achter een raam maar wel mijn eigen raam.
Marie-Louise
Ik had al veel ellende meegemaakt toen ik m’n eerste vriendje kreeg. Het was kalverliefde. Maar ik stond wel binnen een paar maanden in een seksclub. En vervolgens werd ik gedwongen verhuisd naar Antwerpen. Toen ik daar uit kwam ben ik voor mezelf gaan werken op de Baan. Af en aan, hoor. Ook wel eens tien jaar niet omdat ik een vriend had. Op de Baan heb ik ook wel eens last gehad van een pooier maar toen werd ik héél goed geholpen door de wijkagent. Jan Schoenmaker, dat was echt een goeie.
Op de Baan zijn de meeste mensen die mij kennen. Ik heb niet een heel grote vriendenkring en ik spreek m’n familie niet maar op de tippelzone kom ik al zó lang. Ik heb nu zelfs een hulpverlener die ik al van vroeger kende van de Jellinek en toen van de Baan. M'n collega’s en de mensen van het HAP, ze voelen allemaal een beetje als familie.
Tineke
Ik had een vaste klant die me vertelde dat hij bij zijn vrouw weg zou gaan. Dat heb ik hem verboden. Zij heeft hem drie kinderen gegeven. Ik geef hem alleen seks en daar moet hij nog voor betalen ook. Dus ik heb hem gezegd wat hij moest doen om z’n huwelijk te redden. 'Koop een fijn parfum voor haar, en koop een bloem voor haar. Niet een hele bos maar één losse.' Hij bleef een paar maanden weg maar kwam terug met een hele grote bos bloemen. Om me te bedanken. Ze waren opnieuw verliefd geworden. Daarna heb ik hem nooit meer gezien. En dat vond ik niet erg. Ja, het was wel een goede vaste klant maar het voelt ook fijn om iemand te helpen.
Het zou hypocriet zijn als ik zou zeggen dat ik hier niet voor het geld werk. Ik heb deze maand alweer twee pakketten naar mijn ouders kunnen sturen. Ik stuur ze kaas en salami en andere houdbare producten. Eerst stuurde ik geld. Toen kwam ik na een tijd thuis en hadden ze 2000 euro voor me gespaard. Dus sindsdien stuur ik alleen nog levensmiddelen want dan weet ik tenminste zeker dat ze eten!
Bela
Ik stuur ook spullen en geld naar m’n moeder. En naar m’n zus, die heeft een kindje, maar geen man. Het kan omdat ik hier werk. Met ander werk houd ik misschien ook wel mijn eigen hoofd boven water maar dan kun je niet zomaar meer wat naar huis sturen.
Voordat ik in Utrecht een vergunning had werkte ik in Nijmegen. En daarvoor ook in Utrecht, maar dan moest je oppassen voor de politie. Je kreeg dan of een boete voor werken zonder vergunning of voor werken zonder verblijfstatus. Maar ja, wat ga je doen? Je moet toch eten. Inmiddels heb ik alles, een vergunning, een paspoort, een plek om te wonen.
Ik ga het geld missen maar ook de klanten. En zij mij. Sommige huilen zelfs als we het erover hebben. Dit is een plek waar alles kan, waar we fantasieën waar maken. Niet alle klanten zijn goed, sommige zijn zelfs heel moeilijk. Maar het is een goede werkplek en ik heb er mijn ‘gezellige tijd’. Ik heb me hier altijd vrij gevoeld.
