Over de WRS

Gepubliceerd op 17 december 2020

Read this article in English.

De door de overheid voorgestelde Wet Regulering Sekswerk brengt de rechten van sekswerkers in heel Nederland in gevaar!

Midden in een volksgezondheidscrisis die sekswerkers en hun levensonderhoud bijzonder hard treft, en ondanks het feit dat de WRS tijdens de openbare online consultatie afgelopen februari overweldigende kritiek kreeg van door sekswerkers geleide groepen, dienstverleners rondom sekswerk en van individuele personen, staat de Nederlandse regering er toch op de WRS opnieuw ter sprake te brengen, vermoedelijk als onderhandelingsstrategie voor een regeringscoalitie na de verkiezingen van volgend jaar.

Maar wat is de WRS en wat zijn de consequenties van de WRS voor sekswerkers?

De overheid beweert dat zij de rechten van sekswerkers willen “beschermen” en mensenhandel willen tegengaan. Het wetsvoorstel specifieert onder andere de volgende punten:

  1. Verplichte registratie van alle sekswerkers in een nationaal register,
  2. Het inperken van het aantal werkplekken voor sekswerkers,
  3. De herintroductie van de “Pooierwet”, waarbij werkrelaties van onvergunde sekswerkers als “pooier” kunnen worden beschouwd,
  4. Het strafbaar stellen van klanten die diensten ontvangen van onvergunde sekswerkers.

Al deze maatregelen, die voortvloeien uit het perspectief dat sekswerkers slachtoffers zijn en dat uitbuiting inherent is aan het beroep sekswerker, zijn in verschillende Europese landen ingevoerd en zijn er daar nergens in geslaagd de rechten van sekswerkers te bevorderen of slachtoffers van mensenhandel te beschermen. De voorgestelde regelgeving negeert de collectieve ervaring van de wereldwijde beweging voor rechten van sekswerkers, die de negatieve effecten van dit model op ons werk, sociale leven, veiligheid, gezondheid en waardigheid ziet. [1]

Een registratiesysteem creëert een tweeledig systeem, waarbij een kleine groep sekswerkers enige bescherming geniet, terwijl de meer gemarginaliseerde groepen nog verder de marge worden ingeduwd. Voor sekswerkers met een migratieachtergrond, sekswerkers van kleur, trans* sekswerkers, en anderen, zal het moeilijker zijn om de willekeur en bureaucratie van een registratiesysteem te navigeren, waarbij bijvoorbeeld de overheid sekswerkers interviewt om “te achterhalen” of zij slachtoffer van mensenhandel zijn of niet. Bovendien zullen ook sekswerkers die wel een vergunning kunnen bemachtigen registratie willen vermijden uit angst voor inbreuk op hun privacy en mogelijke toekomstige repercussies als gevolg van het heersende stigma. Academisch onderzoek heeft duidelijk aangetoond dat het strafbaar stellen van sekswerkers, uit angst voor boetes die onder dit wetsvoorstel kunnen oplopen tot 20.500 euro, niet om hulp durven vragen bij fysiek of emotioneel geweld, economische intimidatie of gezondheidsproblemen. [2]

Op dit moment vallen sekswerkers in Nederland die voor een werkgever werken (raameigenaren, escortbureaus, privéhuizen, etc.) onder de vergunning van hun werkgever en betalen ze belasting via het opting-in systeem, terwijl sekswerkers die zelfstandig werken (escorts, raamwerkers, webcammodellen, pornoacteurs, etc.) zich als freelancer kunnen registreren bij de KVK, onder een voor hun relevante categorie, en formeel kunnen werken en belasting betalen.

Dat de staat registratie van sekswerkers in een nationaal register van het ministerie van Justitie eist, heeft dus niets te maken met “legaal” werken of belasting betalen. Het heeft alles te maken met de staat die buitensporige en vernederende controle uitoefent op ons lichaam onder het voorwendsel van bescherming. Geen enkel ander beroep heeft de verplichting zich in een nationaal register van het ministerie van Justitie te registreren.

Het wetsvoorstel brengt ons verder in gevaar door gemeenten toe te staan het aantal werkplekken te beperken op grond van willekeur en “openbare orde”. Dergelijke inperkingen hebben ook gevolgen voor de mogelijkheid om vanuit huis te werken. Onderzoek laat zien dat voor sekswerkers in Nederland de toegankelijkheid van veilige openbare of privé werkplekken de belangrijkste factor is voor het verbeteren van hun fysieke veiligheid, psychologisch welzijn en algehele gezondheid. [3] Door die ruimtes in te perken, worden sekswerkers die anders zouden kiezen voor openbare of privé werkplekken met voldoende veiligheid en ondersteuning, gedwongen klanten te ontmoeten in privéruimtes waar ze meer risico lopen.

Dit, in combinatie met de voorgestelde criminalisering van klanten die onvergunde sekswerkers zien, kan geweld tegen sekswerkers doen toenemen. Er is meer dan genoeg bewijs uit Zweden, Ierland en Frankrijk, waar de huidige regelgeving klanten op verschillende manieren criminaliseert, dat dit is wat ons te wachten staat. [4] Onvergunde sekswerkers zullen te maken krijgen met klanten die geen moeite hebben met het overtreden van de wet, terwijl de onderhandelingspositie van sekswerkers zal worden verzwakt omdat zij bij het melden van misbruik zelf strafbaar zijn. We willen hier niet mee zeggen dat onze klanten gewelddadig zijn, maar de klanten die dat wel zijn, worden door deze wet beschermd. Terwijl het juist de bedoeling was dat wij door deze wet beschermd zouden worden.

Tot slot zijn velen van ons, op welke manier we ook werken, afhankelijk van derden om ons werk veilig uit te voeren. We hebben boekhouders voor onze belasting, taxichauffeurs die we vertrouwen en die discreet ons vervoer regelen, beveiligers die onze fysieke veiligheid waarborgen, online netwerken die helpen bij onze veiligheid, en nog vele anderen. Als we ervoor kiezen ons niet te laten registreren of als we simpelweg geen vergunning krijgen, kunnen al deze derde partijen, die bijdragen aan ons welzijn en veiligheid in ons werk, onder dit wetsvoorstel als onze “pooiers” worden aangemerkt, en lopen zij risico op boetes of zelfs gevangenisstraf.

Op zich is dit wetsvoorstel niets nieuws voor ons. Het is slechts weer een wet die sekswerk bekijkt vanuit een perspectief van geweld en moreel oordeel, de overheid in de rol van “redder” plaatst, en sekswerkers hun keuzevrijheid afneemt, waarbij in feite onze menselijkheid ons wordt afgenomen en het stigma wordt aangezwengeld. Sekswerk is niet altijd makkelijk. Als je wilt dat sekswerk veiliger voor ons wordt, als je mensenhandel wilt tegengaan, luister dan naar wat wij zelf te zeggen hebben. Wij zijn zelf het best in staat te weten wat goed voor ons is, samen met deskundige medestanders, in de strijd tegen mensenhandel.

Dit wetsvoorstel zorgt slechts dat nog meer sekswerkers het illegale circuit worden ingeduwd en dat onze werkomstandigheden verslechteren, terwijl slachtoffers van mensenhandel onopgemerkt blijven.

We laten dit niet gebeuren!

Niets over ons, zonder ons!

[1] NSWP (2018) The impact of anti-trafficking legislation on sex workers

[2] Lucy Platt et al (2018) Associations between sex work laws and sex workers’ health*: A systematic review and meta-analysis of quantitative and qualitative studies *dit onderzoek behandelt het fysieke, emotionele, economische en sociale welzijn van sekswerkers

[3] Aidsfonds, Proud (2018) Sex work, stigma, and violence in the Netherlands

[4] Fuckförbundet (2019) Twenty years of failing sex workers, A community report on the impact of the 1999 Swedish Sex Purchase Act

Chris

Chris is je sex worker next door; hij woont om de hoek, hij doet sekswerk en hij houdt zich bezig met het verduurzamen van Red Insight. Chris vraagt zich als redacteur af of het woordenaantal van je gepieker omlaag kan.